15 lutego, 2015

Hazon i Mareh

Hazon (החזון) i Mareh (במראה)
W księdze Daniela w rozdziale ósmym występują dwa hebrajskie wyrazy dotyczące widzenia jakie otrzymał prorok.
Problem dotyczy wyrazów hebrajskich Hazon i Marech o których pisze Clifford Goldstein w książce „Prosto o roku 1844” (rozdział 6-ty) oraz w Lekcjach Szkoły Sobotniej kwartał III roku 2006.
Prosto o 1844 Ewangelia roku 1844 i sąd
Treść rozdziału 8-go
Księga Daniela (Biblia Warszawska)
8:1 – W trzecim roku króla Belsazara ukazało się mnie, Danielowi, widzenie (hazon), po tamtym, które mi się ukazało poprzednio.
8:2 – A w widzeniu(hazon), gdy patrzyłem, zdawało mi się, że jestem w twierdzy Suzie w krainie Elam; w widzeniu(hazon) znalazłem się nad rzeką Ulaj.
8:3 – A gdy podniosłem oczy, widziałem, a oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później.
8:4 – Widziałem, jak baran bódł na zachód i na północ, i na południe, a żadne zwierzę nie mogło mu się oprzeć i nikt nie mógł wyratować z jego mocy; robił co chciał, i był coraz silniejszy.
8:5 – A gdy nad tym się zastanawiałem, oto nadszedł kozioł z zachodu po powierzchni całej ziemi, nie dotykając ziemi, a ten kozioł miał między oczami jeden róg.
8:6 – A gdy przyszedł do barana mającego dwa rogi, którego widziałem na brzegu rzeki, uderzył na niego z całej siły.
8:7 – I widziałem, jak natarł na barana, a rozjuszywszy się nań, uderzył na barana, złamał oba jego rogi; a baran nie miał siły, by mu sprostać; i rzuciwszy go o ziemię, zdeptał go, a nie było nikogo, kto by wyrwał barana z mocy kozła.
8:8 – A kozioł wyrósł bardzo; a gdy najbardziej spotężniał, złamał się wielki róg i na jego miejscu wyrosły cztery inne rogi na cztery strony nieba.
8:9 – A z jednego z nich wyrósł inny mały róg, który bardzo wyrósł ku południowi i ku wschodowi, i ku prześlicznej ziemi.
8:10 – Wielkością swoją sięgał aż do wojska niebieskiego i strącił na ziemię niektórych z wojska i z gwiazd, i podeptał ich.
8:11 – Wmówił w siebie potęgę, jaką ma książę wojsk, tak że odjęta mu została stała codzienna ofiara i zostało zbezczeszczone miejsce jego świątyni.
8:12 – Na codziennej ofierze dopuszczono się przestępstwa; prawda została powalona na ziemię, a cokolwiek czynił, to mu się udawało.
8:13 – I usłyszałem jednego świętego mówiącego, a inny święty rzekł do tego właśnie świętego, który mówił: Jak długo zachowuje ważność widzenie(hazon) dotyczące stałej codziennej ofiary, przestępstwa pustoszenia i bezczeszczenia świątyni i deptania prześlicznej ziemi?
8:14 – A ten odpowiedział mu: Aż do dwóch tysięcy trzystu wieczorów i poranków, potem świątynia znowu wróci do swojego prawa.
8:15 – A gdy ja, Daniel, miałem to widzenie(hazon) i starałem się je zrozumieć, wtedy stanął przede mną ktoś, kto wyglądał jak mężczyzna.
8:16 – I słyszałem głos ludzki nad rzeką Ulaj, który tak wołał: Gabrielu, wyjaśnij mu to widzenie(mareh)
8:17 – I przyszedł na miejsce, gdzie stałem, a gdy przyszedł, zląkłem się i padłem na twarz. Wtedy rzekł do mnie: Zważ, synu człowieczy, że widzenie(hazon) dotyczy czasu ostatecznego.
8:18 – A gdy on mówił ze mną, padłem nieprzytomny twarzą na ziemię; lecz on dotknął się mnie i postawił mnie na nogi,
8:19 – I rzekł: Oto ja objawię ci, co się będzie dziać pod koniec czasu gniewu, bo widzenie dotyczy końca czasu.
8:20 – Baran z dwoma rogami, którego widziałeś, oznacza królów Medii i Persji.
8:21 – A kozioł, to król grecki, a wielki róg, który jest między jego oczami, to król pierwszy.
8:22 – A to, że został złamany, a cztery inne wyrosły zamiast niego, znaczy: Z jego narodu powstaną cztery królestwa, ale nie z taką mocą, jaką on miał.
8:23 – Lecz pod koniec ich królowania, gdy zbrodniarze dopełnią swej miary, powstanie król zuchwały i podstępny.
8:24 – Siła jego będzie potężna i spowoduje okropne nieszczęścia; i szczęśliwie mu się powiedzie w działaniu, i zniszczy możnych i lud świętych.
8:25 – Działając podstępnie dzięki mądrości, będzie miał powodzenie; będzie pyszny w sercu i wielu zniszczy niespodzianie. Lecz gdy powstanie przeciwko księciu książąt, zostanie zmiażdżony bez udziału ludzkiej ręki.
8:26 – A widzenie (mareh) o wieczorach i porankach, jak powiedziano, jest prawdą; ale ty zapieczętuj to widzenie(hazon), bo spełni się po wielu dniach.
8:27 – Wtedy ja, Daniel, zemdlałem i chorowałem przez kilka dni; potem wstałem i sprawowałem służbę u króla, byłem jednak zaniepokojony widzeniem i nie rozumiałem go.
Dla zrozumienia całości widzenia podaję również tekst z rozdziału 9-tego, który także dotyczy widzenia dotyczącego 2300 wieczorów poranków:

9:23 – Gdy zacząłeś zanosić błaganie, wyszło słowo, a ja przyszedłem, aby ci je oznajmić, bo jesteś bardzo miły; uważaj więc na słowo i zrozum widzenia! (mareh)

Uwaga nr 1. Podając w którym wersecie występuje (hazon), a w którym (mareh) nie podaję formy gramatycznej w jakiej wyrazy te występują.

Uwaga nr. 2. W wersecie 9,23 (mareh) nie występuje w liczbie mnogiej, tak więc właściwe tłumaczenie tej frazy „zrozum widzenia!” to „zrozum widzenie” (mareh).

Uwaga nr. 3. W wersecie 8,19 nie występuje słowo „widzenie” (hazon czy mereh) Nie występuje ono w autorytatywnym tekście hebrajskim Rud. Kittela.

Słowo „widzenie” nie występuje w Biblii Gdańskiej; Biblii Warszawsko Praskiej; Biblii Brzeskiej; Biblii Tysiąclecia i Biblii Jakuba Wujka.

Daniel
8:19
bg- I rzekł: Oto ja tobie oznajmię, co się dziać będzie aż do wykonania tego gniewu; bo czasu naznaczonego koniec będzie.
bwp- Wtedy mi powiedział: Chcę ci objawić, co się wydarzy przy końcu [czasu] gniewu, to, co jest przewidziane na koniec.
bb- I rzekł ku mnie: Oto cię nauczę, co ma być przy skończeniu gniewu, abowiem czasu swego przyjdzie wypełnienie.
bt- i powiedział: Oto oznajmię ci, co ma nastąpić przy końcu gniewu, bo widzenie dotyczy końca czasów.
bjw- I rzekł mi: Ja pokażę tobie co będzie na końcu przeklęctwa: bo czas ma koniec swój.
King James version:
8:19 – And he said, Behold, I will make thee know what shall be in the last end of the indignation: for at the time appointed the end shall be.

Young’s Literal Translation:
8:19 – and saith: Lo, I — I am causing thee to know that which is in the latter end of the indignation; for, at the appointed time [is] the end.

Te hebrajskie niuanse mogą być niezrozumiane dla  czytelnika Biblii.

Clifford Goldstein rozróżnia wersety w których występuje „Hazon” i wersety w których występuje „Mereh” akcentując, że „Mereh” dotyczy – 2300 wieczorów i poranków.
Ósmy rozdział księgi Daniela opisuje wydarzenia mające miejsce w starożytności w trzecim roku króla Balsazara będąc w twierdzy Suzie w krainie Elam. Daniel tam otrzymał widzenie „Hazon” Jednak widzenie, które otrzymał nie dotyczy Babilonu, którego władcą w tym czasie był Balsazar lecz dotyczy Medo Persji (barana z dwoma rogami) i dalszych wydarzeń opisanych w widzeniu „Mereh”. Tak widzenie „Mereh” obejmuje okres czasu od „Medo Persji” do końca okresu „2300 wieczorów i poranków” czyli do roku 1844.

Proroctwo to pokazuje jak w powyższym okresie czasu wyłania się nowa moc religijno –polityczna, która miała w przyszłości wystąpić przeciwko Bogu, dokonać „przestępstwa pustoszenia i bezczeszczenia świątyni i deptania prześlicznej ziemi” Proroctwo to wyjaśnia także, do kiedy ta odstępcza moc będzie działać. Wyjaśnia, kiedy nastąpi odnowa podeptanej Prawdy Biblijnej, dotyczącej jedynego pośrednictwa Jezusa jako arcykapłana w przybytku, który „Pan zbudował a nie człowiek” Hebr 8:2. W tym sensie „Mereh” dotyczy tego szczególnego wydarzenia dotyczącego ekspansji „małego rogu”
Koniec dziewiątego rozdziału ewidentnie potwierdza słuszność tej tezy, gdyż czytamy: (…) „A w świątyni stanie obraz obrzydliwości, który sprawi spustoszenie, dopóki nie nadejdzie wyznaczony kres spustoszenia.” Dan 2:27
Historia wyraźnie potwierdza to, że proroctwo „Mereh” ma swój początek w okresie panowania królów Perskich. W księdze Ezdreasza czytamy:

Ezdreasza 6:14 – A starsi żydowscy budowali i posuwali się z budową naprzód zgodnie z proroctwem proroka Aggeusza i Zachariasza, syna Iddy, i dokończyli budowy według rozkazu Boga Izraela oraz zarządzenia królów perskich Cyrusa, Dariusza i Artakserksesa.

Proroctwo „2300 wieczorów i poranków” wg adwentystycznej interpretacji bierze swój początek w roku 457 gdy po niewoli babilońskiej dekrety królów perskich weszły w życie zgodnie z zarządzeniem Artakserksesa w siódmym roku panowania tego władcy. Żydzi pod wodzą Ezdrasza wrócili do Jeruzalelmu. W tym czasie odzyskali autonomię polityczną i własne sądownictwo.

Ezdreasza 7:25 – Ty zaś, Ezdraszu, według mądrości, którą nasz od twego Boga, ustanów pisarzy i sędziów, którzy będą sprawować sądy nad całym ludem Zarzecza, nad wszystkimi tymi, którzy znają zakon twego Boga. A kto go nie zna, tego będziecie uczyć.

Zanim przejdziemy do dalszej części proroctwa chciałbym abyśmy mieli świadomość tego, że tekst ksiąg Starego Testamentu nie był podzielony na rozdziały. Tak więc rozdziały ósmy i dziewiąty, praktycznie stanowią jedną zwartą całość.

Gdy prorok Daniel zastanawiał się nad proroctwem Jeremiasza dotyczącego 70-letniej niewoli babilońskiej i gdy modlił się pojawił się anioł Gabriel przybywając z wyjaśnieniem widzenia otrzymanego wcześniej a opisanego w ósmym rozdziale Daniela.

9:21 – Gdy więc jeszcze mówiłem i modliłem się, oto nagle w czasie ofiary wieczornej przyleciał do mnie ów mąż Gabriel, którego przedtem oglądałem w widzeniu.
9:22 – Przybył i rzekł do mnie: Danielu, oto wyszedłem, aby ci dać jasne zrozumienie.
9:23 – Gdy zacząłeś zanosić błaganie, wyszło słowo, a ja przyszedłem, aby ci je oznajmić, bo jesteś bardzo miły; uważaj więc na słowo i zrozum widzenia! (widzenie (mareh))

Proroctwo rozdziału 8-mego księgi Daniela skupia się na małym rogu, który urósł w swej uzurpacji do mocy samego Chrystusa (kiążęcia wojsk)

Daniel 8:13 (W różnych wersjach tłumaczeń):
8:13
asv- Then I heard a holy one speaking; and another holy one said unto that certain one who spake, How long shall be the vision [concerning] the continual [burnt-offering], and the transgression that maketh desolate, to give both the sanctuary and the host to be trodden under foot?
kjv- Then I heard one saint speaking, and another saint said unto that certain saint which spake, How long shall be the vision concerning the daily sacrifice, and the transgression of desolation, to give both the sanctuary and the host to be trodden under foot?
ylt- `And I hear a certain holy one speaking, and a certain holy one saith to the wonderful numberer who is speaking: Till when [is] the vision of the continual [sacrifice], and of the transgression, an astonishment, to make both sanctuary and host a treading down?
wb- Then I heard one saint speaking, and another saint said to that certain saint who spoke, How long shall be the vision concerning the daily sacrifice, and the transgression of desolation, to give both the sanctuary and the host to be trodden under foot?
web- Then I heard a holy one speaking; and another holy one said to that certain one who spoke, How long shall be the vision [concerning] the continual [burnt-offering], and the disobedience that makes desolate, to give both the sanctuary and the host to be trodden under foot?
beb- Then there came to my ears the voice of a holy one talking; and another holy one said to that certain one who was talking, How long will the vision be while the regular burned offering is taken away, and the unclean thing causing fear is put up, and the holy place crushed under foot?
bw- I usłyszałem jednego świętego mówiącego, a inny święty rzekł do tego właśnie świętego, który mówił: Jak długo zachowuje ważność widzenie dotyczące stałej codziennej ofiary, przestępstwa pustoszenia i bezczeszczenia świątyni i deptania prześlicznej ziemi?
bg- Tedym usłyszał jednego z świętych mówiącego: i rzekł ten święty do onego, który mając policzone tajemnice, mówi: Dokądże to widzenie o ofierze ustawicznej i przestępstwo pustoszące trwać będzie, i święte usługi, i wojsko na podeptanie podane będzie?
bt- I usłyszałem, że jeden ze Świętych mówił, a drugi Święty zapytał tego, który mówił: Jak długo [potrwa] widzenie: wieczna ofiara, zgubna nieprawość, przybytek i podeptane wojsko?
bjw- I słyszałem jednego z świętych mówiącego: i rzekł jeden z świętych drugiemu nie wiem, któremu mówiącemu: Dokądże widzenie, i ustawiczna ofiara, i grzech spustoszenia, które się stało: a świątynia i siła będzie podeptana?
bwp- I słyszałem, jak jeden Święty zaczął przemawiać. Tymczasem inny Święty rzekł do przemawiającego: Jak długo jeszcze potrwa to widzenie: wiecznotrwała ofiara, spustoszenie powodowane niegodziwością, przybytek i wojsko podeptane nogami?
hbm- ואשמעה אחד קדוש מדבר ויאמר אחד קדוש לפלמוני המדבר עד מתי החזון התמיד והפשע שמם תת וקדש וצבא מרמס׃
{Legenda: asv-American Standard Version; kjv – King James Version; ylt – Young’s Literal Transltion; wb -Webster Bible; web – Word English Bible; beb – Basic English Bible; bw – Biblia Warszawska; bg – Biblia Gdańska; bt – Biblia Tysiąclecia; bwp – Biblia Warszawsko Praska; hbm – Biblia Hebrajska (Współczesna)}

Aby lepiej zrozumieć sens proroctwa, musimy głębiej zastanowić się nad zagadnieniem świątyni i „stałej codziennej ofiary” (hebr. „tamid”- codziennej) W hebrajskim tekście słowo „ofiary” nie występuje. W wielu tłumaczeniach słowo to jednak zostało dodane, gdyż fraza „stałej codziennej” na to wskazuje. Otóż „stała codzienna” to ofiara jaką składano w godzinach modlitw rano i wieczorem.

Wymownym faktem jest to, że w Young’s Literal Translation – w nawiasie podane jest słowo „ofiara” obok słowa „ustawiczna” – continual [sacrifice], „ylt” jakby nie było jest tłumaczeniem tekstu dosłownym (literal)

4 Mojż(Numeri) 28:3 – I powiedz im: To jest ofiara ogniowa, którą będziecie składać dla Pana: Dwoje rocznych jagniąt bez skazy codziennie jako stałą ofiarę całopalną.
28:4 – Jedno jagnię przyrządzisz rano, drugie jagnię przyrządzisz wieczorem,

Po złożeniu ofiary za grzech, na ołtarzu kadzidlanym spalano kadzidło, którego dym unosił się ponad zasłoną do miejsca najświętszego.
Patrz:
Łuk 1:8 – I stało się, gdy sprawował służbę kapłańską przed Bogiem w kolejności przypadającej nań zmiany,
1:9 – Że według zwyczaju urzędu kapłańskiego na niego padł los, by wejść do świątyni Pańskiej i złożyć ofiarę z kadzidła,
1:10 – Cała zaś rzesza ludu modliła się na dworze w godzinie tej ofiary.
1:11 – Wtem ukazał się mu anioł Pański, stojący po prawej stronie ołtarza kadzidlanego.

Ofiary te składane były aż do zburzenia Jerozolimy, choć straciły swe znaczenie już z chwilą śmierci Mesjasza, gdyż Zbawiciel Jezus Chrystus rozpoczął swą orędowniczą służbę jako Najwyższy Kapłan w Świątyni Niebiańskiej.

Proroctwo Daniela (rozdział 8) mówi o przestępstwie jakiego dopuszczono się na „stałej codziennej” (w większości przekładów – „codziennej ofierze”) i „zbezczeszczeniu świątyni”
Z chwilą zastąpienia uniwersalnej ofiary Jezusa ofiarą (mszy świętej) i jedynej orędowniczej służby Jezusa w świątyni niebieskiej, pośrednictwem kapłanów w systemie liturgicznym Kościoła Rzymsko Katolickiego – dopuszczono się uzurpacji i zbezczeszczenia świątyni.

Anioł (jeden ze świętych) postawił pytanie:

Daniel 8:13 – bg- Tedym usłyszał jednego z świętych mówiącego: i rzekł ten święty do onego, który mając policzone tajemnice, mówi: Dokądże to widzenie o ofierze ustawicznej i przestępstwo pustoszące trwać będzie, i święte usługi, i wojsko na podeptanie podane będzie?
W wierszu 14 otrzymujemy odpowiedź:
8:14 – A ten odpowiedział mu: Aż do dwóch tysięcy trzystu wieczorów i poranków, potem świątynia znowu wróci do swojego prawa

Uwaga: Wiersz 13-ty zacytowałem z Biblii Gdańskie gdyż słowo „ważność” nie istnieje w oryginale.

Kiedy zatem świątynia wróciła do swego prawa? Dopiero po roku 1844 gdy adwentyści zwrócili uwagę na jedyne pośrednictwo Jezusa Chrystusa i jedyną ofiarę za grzechy ludzkie a poniesioną na krzyżu Golgoty.

Wracając do proroctw 8-go i 9-tego rozdziału Daniela czytamy o kolejnym widzeniu jakie otrzymał prorok tj. widzeniu dotyczącym 70 tygodni (490 lat proroczych)

Nauczamy, że okres ten został odcięty (hebrajskie „chathak”) od najdłuższego okresu proroczego tj. 2300 wieczorów i poranków. Nie jest to interpretacja, którą wymyślili sobie adwentyści dla swych własnych potrzeb interpretacyjnych lecz skorzystaliśmy ze zdobyczy interpretacyjnych setek lat a w tym także zdobyczy „reformacji” Korzystał z nich także Wiliam Miller, który choć był przywódcą „przebudzenia adwentowego” to jednak nie był wyznawcą Kościoła Adwentystów lecz kaznodzieją Baptystów.

Świadectwa nie adwentystów: patrz „Księga Daniela” Konstanty Bulli str.305

Bulli Ks Daniela
Wilhelm Gensensius (1786-1842), jeden z największych hebraistów, takie nadaje znaczenie: ustalać, postanowić, wyznaczyć, przeznaczyć, zamierzać, ciąć, odcinać, zadecydować,dekretować, oddielać 1)
(…) Tłumaczenie Teodozjańskie (II w. po Chr.) dodaje to słowo przez „sunetmethesan”, tj. odcinać, skracać, upraszczać. (…) Wg. Ks. Wujka: „siedemdziesiąt tygodni skrócone są dla ludu twego”

„Według liczby dni, w ciągu których badaliście tę ziemię, a było ich czterdzieści, dzień licząc za rok, będziecie ponosić karę za wasze winy przez czterdzieści lat i doznacie mojej niechęci.”

Teolodzy wczesnego Kościoła chrześcijańskiego stali na stanowisku zasady biblijnej „dzień za rok” objaśniając 70 tygodni z rozdz. 9 jako „tygodnie lat” czyli 490 lat. „Do nich zaliczali się: Tertlulian (ok .150-230), Klemens Aleksandryjski (zm. ok. 215). Julisz Sextus Afrykański (ok. 221), Euzebiusz z Cezarei (ok. 263-339), Atanazjusz (295-373), Cyryl Jerozolimski (ok. 315-386), Teodoret z Cyru (ok.393-458), Prosper z Akwitani (zm. 463). Ambroży (339-397), Augustyn (354-430)

Uczeni żydowscy w Średniowieczu (począwszy od IX stulecia) byli pierwszymi, którzy zasadę dzień-rok odnieśli do okresów proroczych z księgi Daniela. Również wybitni katoliccy uczeni średniowieczni przyjmowali tą zasadę: Joachim de Fiore (zm. 1202), opat Cystersów w Kalbrii – Arnold Villanowa (ok.1292), który wypowiedział się zupełnie wyraźnie, że 2300 dni oznacza 2300 lat: „Kiedy prorok mówi „2300 dni” – to znaczy, że przez dni rozumie lata…W tym widzeniu mają być rozumiane jako lata”, Kardynał z Kuzy (1406-1464), który ogłosił, że okres 2300 lat zaczyna się w czasach perskich i ma się zakończyć przy powtórnym Adwencie – prawdopodobnie między 1700-1750r. 2)

Lecz najbardziej przekonywującym jest fakt, że proroctwa wypełniły się dokładnie według zasady dzień – rok. To przesądza ostatecznie o słuszności i poprawności tej zasady.

Dla lepszego zrozumienia idei „oczyszczenia świątyni niebieskiej” czytaj także 8 i 9 rozdział listu do Hebrajczyków.

Reasumując, proroctwo „2300 wieczorów i poranków” obejmuje okres czasu od roku 457 do roku 1844 gdy według wyliczeń Wiliama Millera oczekiwano na powtórne przyjście Jezusa Chrystus. Nastąpiło w tym czasie rozczarowanie po którym Millerowski ruch drugiego adwentu rozpadł się. Pozostała garstka ludzi wierzących, którzy zaczęli doszukiwać się błędów nie w Biblii, lecz w interpretacji proroctwa. Po widzeniu jakie otrzymał (….) jeden z pionierów „poruszenia adwentowego XIX stulecia” zrozumiano, że w roku 1844 Jezus Chrystus wszedł do miejsca najświętszego Świątyni Niebiańskiej aby rozpocząć ostatnią fazę „orędowniczej służby” określanej jako „sąd przedadwentowy” czy „sąd śledczy”.

Apokalipsa (Objawienie Jana) rozdział 14-ty, który zawiera „trójanielskie poselstwo” a które ma usłyszeć cały świat w poselstwie pierwszego anioła mówi: 14:7 – Bójcie się Boga i oddajcie mu chwałę, gdyż nadeszła godzina sądu jego, i oddajcie pokłon temu, który stworzył niebo i ziemię, i morze, i źródła wód.