28 lutego, 2014

Tradycja w komentarzach biblijnych

Tradycja wg „The New International Dictionary of The Bible”  wydanie autorytatywnego wydawnictwa „Zondervan Publishing Hause”

Tradition (Gr. Paradosis, a giving over, by word of mouth or in writing).

Termin ten nie występuje w hebrajskim ST. Natomiast w NT jest wzmianka o trzech rodzajach tradycji.

Pierwsza dotyczy powszechnego ujęcia tradycji, jako ustny przekaz Ojców i  Starszych  uznany przez wielu Żydów jako równy z autorytetem prawa Mojżeszowego. W rzeczywistości Faryzeusze wykazywali tendencję nadawania większego znaczenia tradycji niż autorytetowi Pisma (Mat 15:2-3; Marek 7:1-13)…Paweł nawiązał do swej wielkiej gorliwości dla tradycji Ojców (Gal 1:14)

Józef Flawiusz napisał: „Faryzeusze przekazali ludowi wiele przepisów przekazywanych przez Ojców (przodków), które nie były zapisane w prawach Mojżeszowych.” (Antiq XIII.10.6)

Drugi rodzaj tradycji jest wzmiankowany w liście Apostoła Pawła do Kolosan 2:8

„Kolosan 2:8  Baczcie, aby was kto nie sprowadził na manowce filozofią i czczym urojeniem, opartym na podaniach ludzkich i na żywiołach świata, a nie na Chrystusie;”

Trzeci rodzaj tradycji to prawdy ewangelii, których nauczał Apostoł Paweł. Występuje on trzy razy w tekstach Nowego Testamentu: 1Kor 11:2; 2Tesal 2:15; 2Tesal 3:6 Znaczenie tego rodzaju tradycji to „nauczanie” Paweł nauczał wierzących w Koryncie  i Tesalonice doktryn ewangelii, i przynaglał ich aby zachowywali te nauki w pamięci.

Tradycja wg “SDA Bible Commentary v.8” (12vol. komentarz adwentystyczny)

(The Seventh-day Adventist Bible Dictionary; The Seventh-day Adventist Bible Commentary, Volume 8. Review and Herald Publishing Association, 1979; 2002, S. 1133)

Tradycja. [Gr. paradosis, “tradycja,” dosłownie “(nauczanie) przekazywanie,” od jednej osoby do drugiej lub z jednego pokolenia do następnego.] W ewangeliach zgromadzona treść ustnej interpretacji Starego Testamentu, szczególnie Prawa Mojżeszowego, danego przez skrybów. Zwane było ono prawem przekazywanym ustnie (Torah she ba’al peh) w kręgach Faryzejskich i rabinistycznej literaturze. Gdy aspekt przekazu był widoczny wtedy termin ów zwany był qabalah, równowżność paradosis, lecz termin ten miał zastosowanie w pewnym pisemnym materiale, szczególnie w Hagiografiach. Faryzeusze i ich rabinistyczni sukcesorzy uznali ustne prawo jako boskiego pochodzenia równe autorytetowi prawa pisanego. Zarówno pisany i ustny materiał, o którym była mowa w Halacha(ch)[1], w przeciwieństwie do Hagad[2] „tradycji ludowej”, zawierał cały nie mający charakteru prawnego materiał, jak metafizyka, teologia, historia, legendy i przypowieści.

Później treść ustnej tradycji była zapisana i utrwalona w Misznie i Talmudzie (patrz SDA komentarz 5:96-100). Ustne prawo respektowane przez Faryzeuszy odrzucone było przez inne ugrupowania takie jak Saduceusze, Esseńczycy a później wyznawców Chrystusa. Faryzeusze traktowali ten rodzaj tradycji jako „tradycję starszych” (Mat 15:2), i Jezus nazwał ją “waszą (swoją) tradycją” (w.3 i 6), lub „tradycją ludzką”, która miała związek z poglądami ludzkimi a nie z Bogiem (Mar7:8). Choć traktowali oni prawo ustne jako kontynuację prawa Mojżeszowego (Mat 23:2,3), nasz Pan traktował ludzką interpretację (której ilość była niesamowicie wielka) jako bezużyteczną i zaniżającą autorytet przykazań Bożych (u.wł. – Dekalogu) (Mar 7:1-9)

Fundamentalnym błędem „tradycji starszych” było zaślepianie ludzi na potrzeby religii wypływającej z serca, i traktowanie tych zewnętrznych form jako podstawowych warunków koniecznych do zbawienia tak jakby były one akceptowane przez Boga.

W listach Nowego Testamentu słowo „tradycja” w niektórych przekładach podane jest w (Gal 1:14) odnośnie nauczania Apostoła Pawał (1Kor 11:2; 2Tesal 2:15; 3;6)

W NT jest również mowa o autentycznej tradycji naocznych świadków nauczania Pana Jezusa (patrz Łuk 1:2 gdzie słowo „przekaz” jest tłumaczeniem greckiego słowa „paradidomi” czasownikowej formy korespondującej z rzeczownikiem „paradosis” – tradycja) (porównaj z Hebr 2:3-4)



Józef Flawiusz napisał: „Faryzeusze przekazali ludowi wiele przepisów przekazywanych przez Ojców (przodków), które nie były zapisane w prawach Mojżeszowych.” (Antiq XIII.10.6)

SCAN0162

[1] Halacha (hebr. הלכה, droga, zachowanie) – w judaizmie autentyczna i autorytatywna wykładnia Prawa Mojżeszowego (Tory), ukazująca jak stosować Prawo do konkretnych sytuacji życiowych. Tą nazwą określa się bądź cały zbiór przykazań religijnych stanowiący jedną z trzech głównych gałęzi żydowskiej ustnej tradycji – dawniej używano do niego liczby mnogiej halachot[1] – bądź poszczególną wybraną interpretację lub opinię któregoś z rabinów, uznaną za obowiązującą dla danej praktyki. W Talmudzie można spotkać wyrażenie, że halachą jest opinia rabina N., co znaczy, że opinia tego rabina na dany temat jest rozstrzygająca[2]. Halacha jest formą midraszu. Podstawowym zbiorem halachicznych rozstrzygnięć prawnych jest Miszna, istniejąca w formie pisanej od II w. po Chr. Znajdujemy je także w Tosefcie, w części zawierającej midrasze halachiczne, oraz w Talmudzie.

[2] Hagada, hagada «w judaizmie: część tradycji wyjaśniania Tory, niezwiązana z przepisami religijnymi» (Słownik języka polskiego)